Bệnh nha chu là một bệnh lý nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm nhiễm, mất răng và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể. Vậy nha chu là bệnh gì? Làm thế nào để nhận biết dấu hiệu, nguyên nhân gây bệnh, và quan trọng hơn là cách điều trị ra sao? Hãy cùng Nha khoa Teennie tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
Nha chu là bệnh gì?
Nha chu là một dạng nhiễm trùng nặng ở nướu răng, gây ra bởi sự tích tụ của vi khuẩn và các vi sinh vật khác trên bề mặt răng và trong các túi quanh răng. Khi vi khuẩn phát triển mạnh, hệ thống miễn dịch sẽ phản ứng và gây viêm xung quanh chân răng. Đây là một loại bệnh viêm mạn tính, nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến tổn thương xương và răng, thậm chí là khiến người bệnh bị mất răng.
Ngoài ra, viêm nha chu còn có nguy cơ làm tăng các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đột quỵ hay đau tim. Tuy nhiên các bạn cũng không nên lo lắng vì nếu phát hiện sớm và chăm sóc răng miệng tốt, bệnh này hoàn toàn có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả.
Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm nha chu
Sau khi đã biết nha chu là bệnh gì, thì bạn có thắc mắc do đâu mà nhiều người lại mắc bệnh này nhiều đến vậy?
Viêm nha chu chủ yếu do vi khuẩn trong mảng bám răng gây ra, nhưng có nhiều yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Dưới đây là các nguyên nhân chính:
Mảng bám và vi khuẩn tích tụ trên răng
Mảng bám xuất hiện khi tinh bột và đường từ thức ăn kết hợp với vi khuẩn có sẵn trong khoang miệng. Việc bạn không chải răng hai lần mỗi ngày và sử dụng chỉ nha khoa sẽ khiến các mảng bám và vi khuẩn ngày càng phát triển.
Vệ sinh răng miệng kém
Nếu bạn không chăm sóc răng miệng đúng cách, lâu ngày các mảng bám sẽ tích tụ trên răng và theo thời gian cứng lại thành cao răng. Từ đó khiến vùng răng miệng càng ngày càng nhiều vi khuẩn hơn. Các vi khuẩn này sẽ tiết ra độc tố, gây viêm nhiễm nướu và làm hỏng các mô hỗ trợ răng. Kết quả là nướu sẽ dần mất đi sự liên kết chặt chẽ với chân răng, dẫn đến tình trạng viêm nha chu nghiêm trọng.
Hút thuốc lá
Nicotine được cho là có khả năng làm chậm quá trình chết tự nhiên của tế bào. Điều này khiến các tế bào hủy xương tiếp tục hoạt động phá hủy xương trong thời gian dài hơn so với vòng đời thông thường. Những tác động này góp phần đẩy nhanh quá trình tiêu xương ổ răng ở người hút thuốc.
Cụ thể, tỷ lệ mắc bệnh viêm nha chu là 4,9% ở những người không bao giờ hút thuốc, 10,5% ở những người đã từng hút thuốc và 15,6% ở những người đang hút thuốc.
Bệnh lý nền như tiểu đường, suy giảm miễn dịch
Các bệnh lý nền như tiểu đường và suy giảm miễn dịch có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nha chu. Tiểu đường làm suy giảm chức năng của bạch cầu, ảnh hưởng đến khả năng cơ thể kiểm soát vi khuẩn trong miệng, dẫn đến tình trạng viêm nướu nghiêm trọng hơn.
Trong khi đó, hệ miễn dịch yếu không đủ sức chống lại vi khuẩn gây bệnh, khiến viêm nha chu dễ dàng phát triển. Do đó, việc kiểm soát các bệnh lý này là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của viêm nha chu
Nhận biết sớm bệnh viêm nha chu là rất quan trọng để điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là các dấu hiệu và triệu chứng bạn nên chú ý:
Chảy máu chân răng và sưng nướu
Chảy máu chân răng và sưng nướu có thể xuất hiện ngay từ giai đoạn đầu của bệnh. Đây không phải là vấn đề mà bạn nên xem nhẹ, vì nó cho thấy mô nướu đã bị tổn thương. Do đó, bạn cần theo dõi tình trạng sưng nướu, nếu hiện tượng sưng không chỉ giới hạn ở một vùng mà còn lan sang những khu vực khác, điều này cho thấy bệnh đang tiến triển nhanh chóng sang giai đoạn nghiêm trọng hơn.
Tụt lợi, lộ chân răng
Tụt lợi, lộ chân răng là dấu hiệu rõ rệt của bệnh viêm nha chu. Mô nướu bị kéo ra xa khỏi chân răng, khiến răng trông dài hơn bình thường. Nếu bạn nhận thấy hiện tượng này, hãy đến gặp nha sĩ để được kiểm tra và tư vấn.
Hơi thở có mùi hôi
Hơi thở có mùi khó chịu không do thức ăn và không cải thiện dù đã vệ sinh răng miệng kỹ càng có thể là dấu hiệu của viêm nha chu. Vi khuẩn tích tụ trong khoang miệng và các túi nha chu gây ra mùi hôi, ảnh hưởng đến sự tự tin và giao tiếp hàng ngày.
Răng lung lay hoặc mất răng
Khi mô và nướu bị tổn thương thì đây là giai đoạn bùng phát của bệnh viêm nha chu. Ban đầu, bạn có thể chỉ cảm thấy một chiếc răng lung lay, nhưng theo thời gian, tình trạng này có thể lan ra nhiều răng khác. Nếu không được can thiệp kịp thời, bạn sẽ gặp nguy cơ bị mất răng vĩnh viễn.
Phương pháp điều trị viêm nha chu
Viêm nha chu nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Hiện nay với sự phát triển của nha khoa, bệnh nha chu đã được điều trị bằng nhiều phương thức khác nhau:
Điều trị khẩn cấp
Điều trị khẩn cấp cho viêm nha chu được chỉ định khi xuất hiện áp xe ở vùng nướu hoặc niêm mạc nướu bị viêm. Ổ áp xe này thường gây ra cảm giác đau đớn và làm sưng đỏ niêm mạc. Trong trường hợp này, nha sĩ hoặc bác sĩ nha chu có thể kê đơn thuốc kháng sinh và kháng viêm để giảm nhẹ triệu chứng và làm chậm tiến trình phát triển của bệnh. Tuy nhiên, điều trị khẩn cấp chỉ mang tính tạm thời vì viêm nha chu vẫn có nguy cơ chuyển sang giai đoạn mãn tính và có thể tái phát theo chu kỳ.
Điều trị không phẫu thuật
Phương pháp điều trị không phẫu thuật thường được áp dụng cho những trường hợp viêm nha chu nhẹ đến trung bình và bao gồm các biện pháp sau:
- Thuốc kháng sinh: Nha sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh uống để ngăn ngừa nhiễm trùng hoặc sử dụng thuốc kháng sinh tại chỗ đặt dưới nướu nhằm tác động trực tiếp vào vùng bị ảnh hưởng.
- Cạo vôi và làm sạch gốc răng (còn được gọi là làm sạch sâu): Quy trình này tương tự như làm sạch răng thông thường. Người bệnh sẽ được gây tê cục bộ để giảm đau, sau đó bác sĩ sẽ loại bỏ vi khuẩn tích tụ dưới đường viền nướu và làm nhẵn chân răng để giúp ngăn chặn sự hình thành mảng bám mới. Sau khoảng một tháng thì người bệnh cần quay lại bác sĩ để kiểm tra tình trạng nướu và đánh giá hiệu quả của điều trị.
Điều trị phẫu thuật
Phẫu thuật điều trị viêm nha chu được chỉ định cho các trường hợp viêm từ trung bình đến nặng. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
- Phẫu thuật vạt: Bác sĩ sẽ rạch đường viền nướu và nâng mô nướu để làm sạch chân răng.
- Ghép xương: Khi mất nhiều xương, bác sĩ có thể ghép xương bằng vật liệu từ chính bệnh nhân, hoặc vật liệu tổng hợp để giúp tái tạo mô xương.
- Ghép nướu: Để khôi phục mô nướu bị tụt, bác sĩ sẽ ghép mô quanh răng và khâu lại. Các mô ghép này có thể lấy từ vòm miệng hoặc từ ngân hàng mô.
- Tái tạo mô có hướng dẫn: Nha sĩ sử dụng một màng sinh học để giữ mô và kích thích sự phát triển xương.
- Huyết tương giàu tiểu cầu (PRP): Từ mẫu máu của bệnh nhân, huyết tương sẽ được nha sĩ tách ra và sử dụng để kích thích tái tạo xương và mô nướu.
Điều trị duy trì
Việc thăm khám định kỳ sau khi điều trị là rất cần thiết để theo dõi sức khỏe nha chu. Điều này giúp bệnh nhân phát hiện kịp thời và ngăn ngừa nguy cơ tái phát bệnh.
Cách phòng ngừa viêm nha chu hiệu quả
Để phòng ngừa viêm nha chu hiệu quả, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:
Vệ sinh răng miệng đúng cách
Bạn hãy đảm bảo đánh răng trong vòng 2 phút, đủ hai lần mỗi ngày với bằng bàn chải đánh răng có lông mềm hoặc bàn chải điện. Việc này sẽ giúp loại bỏ mảng bám hiệu quả và bảo vệ sức khỏe nướu.
Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn
Bên cạnh kem đánh răng, nước súc miệng sát trùng là một lựa chọn tốt để bổ sung cho chế độ chăm sóc răng miệng hàng ngày của bạn.
Dùng chỉ nha khoa hàng ngày
Bạn hãy xem xét việc sử dụng chỉ nha khoa hằng ngày để làm sạch thức ăn giữa các kẽ răng. Việc này không chỉ giúp loại bỏ thức ăn và mảng bám bị mắc kẹt giữa các kẽ răng, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự hình thành mảng bám và vi khuẩn.
Thăm khám nha sĩ định kỳ
Bạn hãy đến nha sĩ ít nhất một lần mỗi năm để kiểm tra và làm sạch răng miệng, điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề và điều trị kịp thời.
Tránh các thói quen xấu như hút thuốc lá
Hút thuốc không chỉ gây hại cho sức khỏe tổng thể mà còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nha chu. Vì vậy, bạn hãy tìm cách bỏ thuốc hoặc ít nhất là hạn chế thói quen này.
Một số câu hỏi thường gặp
Viêm nha chu là một vấn đề răng miệng phổ biến mà nhiều bệnh nhân quan tâm. Dưới đây là những thắc mắc thường gặp cùng với giải đáp chi tiết của Nha khoa Teennie:
Bệnh nha chu có nguy hiểm không?
Viêm nha chu là bệnh gì và có nguy hiểm không? Đây một loại bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng ảnh hưởng đến nướu răng, gây tổn thương cho các mô xung quanh răng. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm nha chu có thể dẫn đến sự suy yếu của xương hỗ trợ răng, làm cho răng trở nên lung lay và thậm chí có nguy cơ mất răng vĩnh viễn.
Viêm nha chu có lây không?
Vi khuẩn gây viêm nha chu có khả năng lây lan qua nước bọt, điều này làm tăng nguy cơ lây nhiễm cho những người sống chung hoặc tiếp xúc gần gũi. Để giảm thiểu rủi ro, bạn nên duy trì vệ sinh răng miệng tốt và tránh dùng chung các vật dụng cá nhân như bàn chải đánh răng, ly uống nước.
Viêm nha chu có chữa được không?
Viêm nha chu ở giai đoạn đầu hoàn toàn có thể chữa khỏi. Việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt và tuân thủ các lịch hẹn làm sạch răng định kỳ theo hướng dẫn của nha sĩ sẽ giúp ngăn chặn tiến triển của bệnh và bảo vệ sức khỏe răng miệng.
Viêm nướu và viêm nha chu có khác nhau không?
Bệnh viêm nướu và viêm nha chu có nhiều điểm tương đồng về triệu chứng cũng như nguyên nhân, nhưng thực tế chúng là hai bệnh lý riêng biệt. Viêm nướu thường là dấu hiệu ban đầu của bệnh nha chu và có thể hồi phục, trong khi viêm nha chu lại không thể phục hồi hoàn toàn nếu đã tiến triển nặng.
Qua bài viết trên, Nha khoa Teennie hy vọng bạn đọc đã biết được nha chu là bệnh gì, cùng với đó là cách nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng sớm. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ nha khoa để được hướng dẫn và chăm sóc đúng cách, giúp bạn duy trì nụ cười khỏe mạnh và tự tin nhé.
